coixhe

I. [addj., purade padvant]

1. ki fwait må cwand on tchôke dissu, tot djåzant d'ene coixheure. Dji n' a pus må, mins l' plaece est co si coixhe ki dj' nel oize djonde (Motî d' Andene). F. sensible, douloureux, tendre, excorié.

2. k' on n' sint pus, tot djåzant d' ene pårteye do coir k' a foirci, k' a stî å froed. Dj' a les doets tot coixhes d' aveur ovré al cizete (Motî d' Vervî). Dj' a l' pea d' mes pîs k' est coixhe d' aveur trop roté (Motî da Pirsoul). A magnî de surès pemes, on-z a l' boke tote coixhe. Il a s' vizaedje coixhe d' aveur rôlé a moto sins casse.. Dj' a l' betchete del narene si coixhe (Motî da Forir). F. fatigué, endolori.

3. k' a må pattavå, ki cove åk; k' est rade malåde, ki n' sait edurer on må, ki s' dit todi flåwe. Por mi, dj' va awè l' gripe : dji m' sin tot coixhe (P. Defagne). L' efant cove ene maladeye : il a l' coir tot coixhe. C' est ç' djoû la k' elle a comprins k' on pleut esse coixhe ådla et leyî croere ås ôtes k' on est l' pus foirt des tchinnes (L. Somme). On dit eto: fayé, saké, cacame. F. souffreteux, maladif, douillet, paresseux.

4. poenneus(e), k' a sogne, k' est todi malåde. Elle est si coixhe k' ele fwait poenne a vey. F. inquiet, chétif.

5. hagnant, tot djåzant do tins froed et setch), deur, graevleus, tot djåzant di mwins k' ont bråmint bouté. On coixhe tins. I fwait coixhe, ouy. Ci n' est pus des mwins d' efant : ses paletes sont coixhes, d' on costé et d' l' ôte (C. Denis). F. mordant, âpre, dur, rugueux.

6. ki s' måvele rade. Vs estoz bén coixhe ådjourdu, shonne-t i : on n' a rén a vos dire (P. Defagne). Ci n 'esteut k' èn estené, roubiesse et coixhe (M. Delbouille). Loukîz a : cwagne. F. susceptible, irritable, vexé, égoïste, rétif, grincheux, ombrageus,.

7. ki n' vout nén k' on l' aduze, tot djåzant d' ene feme. Cristele esteut ene comere foirt coixhe, foirt timide; li tchîf aveut stî ene miete trop lon avou ses mwins (C. Denis). F. sainte nitouche, châtouilleuse, timide.

II. [f.n.]

1. parfond taeyaedje dins l' pea, dins on bwès. D' on côp d' cougneye, dji m' a fwait ene fameuse coixhe (Motî d' Perwé) F. encoche, entaille, coupure, blessure.

2. banc do creuzeu ås shabots (avou on parfond taeyaedje å mitan). F. établi.

Etimolodjeye : sivierba di "coixhî".

| coixhisté [f.n.] defåt d' ene sakî, d' ene sacwè k' est coixhe, purade dins ene fråze mouwrece. Il est d' ene coixhisté, ouy, Maria Deyî ! F. sensibilité, irritabilité, affectivité, hypersensibilité, susceptibilité, réactivité, exitabilité, âpreté, dureté, fatigabilité, hyperfatigabilité.

Etimolodjeye : cawete -isté