kimon u comon / cmon; kimene u comene / cmene
I. [addj. purade padvant; fem. pl. kiminès u cominès / cminès] k' on-z a eshonne. C' est ene voye k' est comene a deus måjhons. Leu cmon lingaedje, c' esteut l' ebreu. Nosse kimon lingaedje, c' est l' francès. Ki les cis ki s' volèt siervi do rfondou walon ou do cmon walon s' è siervexhe, et djocans nos do djåzer d' çoula, nos nos brouyréns d' innmi (L. Hendschel). Les abondroets del djin riprezintnut les cmonès valeurs di l' umanité, ki tos les peupes et totes les nåcions dvront sayî d' tote leu foice di mete en ouve (Declaråcion Univiersele des Abondroets del Djin). >> tchambe comene: plaece ki sierveut a fé les papîs del comene (sovint el sicole dins les ptits viyaedjes). Loukîz a: måjhon-comene. >> li cmon dinominateur: kimon pårtixhant. I n' saveut l' manire do cårculer li cmon dinominateur (H. Forir). >> Al kimene Håye (la-minme: Al Cumine Hâye): no d' ene plaece di Glaireuse. >> Li Ban Comon (la-minme: ou Ban Coumin): no d' ene plaece di Rotchô.
II. li Cmon, les Cmons [o.n.] (v.v.m.)
1. tere ki tos les djins î polént aler avou leus biesses (eneviè ebanés, les teres då signeur). F. pâturages communautaires, bois communaux. >> Li Cmon (la-minme: Lu Cmin): no d' ene plaece di Viyance.
2. béns d' ene comene, d' ene kiminålté. >> viker sol comon: viker sol CPAS. F. assistance publique.
Disfondowes: c(o)mon, k(i)mon; c(o)mène, k(i)mène, c(u)min, coumin, comun(e); vî scrijha: common (1259).
Etimolodjeye: latén "commune" (minme sinse).
| comene [f.n.]
1. ban (sitindêye administrative d' on viyaedje, u d' sacwants).
2. måjhon la k' gn a l' administråcion do ban. Dj' a stî ceri on papî al comene. On dit eto: måjhon-comene, måjhon d' veye. F. maison communale, hôtel de ville.
3. (v.v.m.) comons (tere ki tos les djins î polént aler avou leus biesses). >> Al Comene: no d' ene plaece di Nåwinne.
Disfondowes: comène, comogne, comëne, comune.
| kiminål u cominål / cminål; kiminåle u cominåle / cminåle [addj., todi padrî] del comene. F. communal.
| kiminålté u cominålté / cminålté [f.n.] trope di djins ki vikèt eshonne. F. communauté. >> kiminålté flaminde, kiminålté francesse (u: Walonreye-Brussele), kiminålté tîxhoncåzante: pårteyes administratives del Beldjike.
Minme mot :
Mots d' aplacaedje :
- Les ancyinnès comenes del Walonreye.
- Dipus d' racsegnes so les Cmons el Moyinådje.
- Dipus d' racsegnes so les nos d' plaeces avou l' mot "comon".
- Dipus d' racsegnes so les måjhons-comenes.
- Dipus d' racsegnes so kiminålté Walonreye-Brussele.
- Dipus d' racsegnes so kiminålté kiminålté tîxhoncåzante di Walonreye.