[[Imådje:djaler.jpg|thumb|Il a bén djalé: li vevî est edjalé]] 
{{Wiccionaire-motî|djaler}}
<FONT COLOR="#ff0000"><B>djaler</B></FONT> ([[Codjowaedje bouter|codjowaedje]]) 

<B>I.</B> [v. sins djin] fé on tins wice ki l'&nbsp;aiwe toûne a glaece. <I>I va djaler del nute: les stoeles xhinèt des dints.</I> <I>Schoyoz l'&nbsp;feu, Zabele, Pu vnoz dins mes djnos; Po nos tni tchôd cwand i djale, Recoulotans nos</I> ([[J. Bertrand]]). <span lang=fr>F. geler.</span> 
<FONT COLOR="#0000ff">>>&nbsp;djaler tot blanc:</FONT> djaler et k'&nbsp;on croet k'&nbsp;on-z a spårdou ene blanke poure totavå. On dit eto: [[Motî:reler|reler]], [[Motî:mårler|mårler]]. <span lang=fr>F. gelée blanche.</span> 
<FONT COLOR="#0000ff">>>&nbsp;djaler a furlotches:</FONT> djaler et k'&nbsp;gn a come des furlotches ki pindèt ås coxhes. On dit eto: [[Motî:djivronde|djivronde]]. <span lang=fr>F. givrer.</span> 
<FONT COLOR="#0000ff">>>&nbsp;djaler a tchandeles; djaler a glaece:</FONT> djaler foirt, et k'&nbsp;gn a des tchandeles di glaece après les toets. 
<FONT COLOR="#0000ff">>>&nbsp;djaler a biesse</FONT>; u: 
<FONT COLOR="#0000ff">djaler a pire finde:</FONT> djaler foirt. rl a: fé [[Motî:xhiltant|xhiltant]]. 
<FONT COLOR="#0000ff">>>&nbsp;pus djale-t i, pus strénd-t i:</FONT> dijhêye cwand ça va todi pus må. 
<FONT COLOR="#0000ff">>>&nbsp;i n'&nbsp;djale nén so l'&nbsp;mårlaedje:</FONT> cwand il a mårlé (relé), et k'&nbsp;ça dmeure, li nute ki vént, i n'&nbsp;ridjalrè nén. 
<FONT COLOR="#0000ff">>>&nbsp;raetchîz dsu et priyîz l'&nbsp;Bon Diu k'&nbsp;i djale&nbsp;!:</FONT> dijhêye po balter ene sakî k'&nbsp;a spiyî on casson: s'&nbsp;i djale, les bokets si vont rcoler. 

<B>II.</B> [v.s.c.] 

<B>1.</B> dins les djeus d'&nbsp;efant, end aler pus lon erî di çou k'&nbsp;on doet trover. <I>Ti djales… asteure ti broûles.</I> rl a: [[Motî:broûler|broûler]]. <span lang=fr>F. s'éloigner.</span> 

<B>2.</B> (uzaedje disconsyî) [[Motî:edjaler|edjaler]]. <I>Mes fleurs djalèt l'&nbsp;ivier.</I> 

<B>III.</B> (uzaedje disconsyî) [v.c.] [[Motî:edjaler|edjaler]]. <I>Li froed a djalé mes canadas.</I> 

| <FONT COLOR="#ff0000"><B>djalant</B></FONT> [addj.] <FONT COLOR="#ff0000">fé djalant</FONT>: fé on tins k'&nbsp;i djale. <I>I fwait djalant, ouy.</I> rl a: [[Motî:cayant|cayant]], [[Motî:edjalant|edjalant]]. <span lang=fr>F. glacial.</span> 

| <FONT COLOR="#ff0000"><B>djalaedje</B></FONT> [o.n.] [[Motî:djalêye|djalêye]]. <I>Gn aveut yeu on foirt djalaedje.</I> <span lang=fr>F. gel.</span> 

== Etimolodjeye ==
latén <span lang=la>gelare</span> (minme sinse), avou [[a-divnance del voyale do prumî pî]]. 

== Parintêye ==
* [[Motî:djalêye|djalêye]]
* [[Motî:djalter|djalter]]
* [[Motî:edjaler|edjaler]]
* [[Motî:disdjaler|disdjaler]], [[Motî:ridjaler|ridjaler]], [[Motî:redjaler|redjaler]]
* [[Motî:djelêye|djelêye]]

== Disfondowes ==
;djaler: <span lang=wa-feller><FONT COLOR="#800080">djaler</FONT>, djalè, djèler;</span> miersipepieuzmint el mape [[A.L.W.]] <B>3.</B> 22 ey el notule <B>3.</B> 80.
;djalaedje : <span lang=wa-feller><FONT COLOR="#800080">djaladje</FONT>, djalèdje, djalâdje, djèlâdje.</span>
;djalant: <span lang=wa-feller><FONT COLOR="#800080">djalant</FONT>, djèlant, djalont.</span>

== Hårdêye divintrinne == 
* [[djalaedje|Dipus d' racsegnes sol djalaedje]]
[[Categoreye:Motî]]