vî, viye [addj., todi padvant] 1. k' est dins l' dierin boket di s' veye, tot cåzant d' ene djin, d' ene biesse, d' ene plante. On vî ome; ene viye vatche; des vîs tchinnes; des vîyès hesses. Loukîz a : [[Motî:aviyi|aviyi]]. F. vieux, âgé. >> vî scorion; u: viye gueuye; u: vî stok; u: vî stoumak; u: vî strouk; u: vî nuk: [[Motî:atôtcha|atôtcha]] po on bon [[Motî:soçon|soçon]]. F. vieille branche. >> vî paltot: fotant lomaedje d' onk k' est vî. Pôve vî franc ! bénvite, ti n' serès k' on trigu; t' esteus l' cou d' tchåsse des vîs paltots ([[R.T. Ster]]). El rindez-vos des vîs paltots, c’ est bén li meyeuse des dicåces ([[J. Boulard]]). I hagne et pite et raetche al gueuye Di nos vîs paltots ([[L. Mahin]]). F. vieux chnoque, ancêtre. les vîs djoûs (d' ene djin): si viyesse. Il a ratchté l' måjhone po-z î vni passer ses vîs djoûs. F. vieillesse, retraite. 2. pus vî k' est a ene ådje pus avanceye ki ls ôtes. F. aîné. >> li pus vî des valets, des båshelesli ci (cene) k' a vnou å monde li prumî (ire). F. fils aîné. >>  [[Motî:droet|droet]]° do pus vî des fis. 3. k' a stî fwait divinltins, et k' on n' fwait motoit pus. On vî meube, ene viye oto. Loukîz a : [[Motî:forpassé|forpassé]], [[Motî:forcrexhe|forcrexhe]]. F. vieux, dépassé, démodé, désuet, obsolète. >> vî sistinme, viye môde: manire di fé come divinltins. Dj' inme co mî l' vî sistinme. Dji fwai co come al viye môde. F. mode traditionnelle, ancestrale. >> Vî Sistinme: måke di [[Motî:peket|peket]]. >> vî [[Motî:tchinisse|tchinisse°]]. 4. k' a egzisté do tins passé. I ramasse les viyès manoyes. Loukîz a : [[Motî:ancyin|ancyin]]. >> vî papî: documint do vî tins. Loukîz a : [[Motî:vîs-papîs|vîs-papîs]]. >> Vî Payis: manire di lomer l' Walonreye, po les Walons del [[Motî:Wisconsene|Wisconsene]]. I n' creyeut nén k' å Vî Payis, il avént ddja des tårmakêyès voyes (ramexhné pa F. Lempereur). >> vî [[Motî:walon|walon°]], vî [[Motî:francès|francès°]]. >> vî scrijha: Loukîz a : [[Motî:sicrijha|sicrijha]], [[Motî:scrîta|scrîta]]. >> Vî Redjime: [[Motî:ancyin|Ancyin]] Redjime. F. Ancien Régine. >> do tins do vî [[Motî:Bon Diu|Bon Diu°]]; u: do [[Motî:vî Hinri|vî Hinri°]]. | viyreye u vizreye [f.n.] vî tchinisse. La lontins k' ces tchambes la ni siervèt pus; on-z a tchôkî des meubes et des viyreyes didins ([[E. Gilliard]]). Loukîz a : [[Motî:trigu|trigu]], [[Motî:rikete|rikete]], [[Motî:tchinisse|vî tchinisse]], [[Motî:cayet|vî cayet]]. F. vieillerie, antiquité, antiquaille. | viyesse [f.n.] termene del veye d' ene djin u d' ene biesse la k' elle est viye. Escuzez l' pôve viyesse ki n' sait pus serer ses fesses ([[A l' eglijhe di Bålet (tchanson)]]. Ci tchvå la est tot moxhî el tiesse di viyesse (ramexhné pa [[C. Grandgagnage]]). F. vieillesse. >> mori d' viyesse: [[Motî:mori|mori]] pask' on-z est trop vî. On dit eto : mori di s' bele moirt. >> Nos estans d' ene viyesse !: nos estans foirt vîs. == Parintêye == * [[Motî:aviyi|aviyi]] == Mots d' aplacaedje == * [[Motî:vî djonne ome|vî djonne ome, viye djonne feye]] * [[Motî:vî Hinri|vî Hinri]] * [[Motî:Vî-keute|Vî-keute]] * [[Motî:vî papî|vî papî]] * [[Motî:Vîs-papîs|Vîs-papîs]] * [[Motî:Vî-tins|Vî-tins]] * [[Motî:vî vî mot|vî vî mot]] == Omonimeye coinrece == "viye" (et eto "vî") pout esse omonime, coinreçmint, di : * [[Motî:veye 1|veye 1]] (vicaedje, vicåreye) * [[Motî:veye 2|veye 2]] (gros gros viyaedje, purade dins les nos d' plaeces) == Disfondowes == ;vî : vî, vîy, viè; ;viye : vîye, vîle, viye, vîhe, vîhye, vîche, vîe, vièye. ;viyreye, vizreye : viyrèye, vîzrèye, vîjrîye, vîzrîe, vîrèye. ; viyesse : vîyesse, vièyesse. == Hårdêyes divintrinnes == * [[viyesse|Dipus d' racsegnes sol viyesse]] * [[droet do pus vî des fis|Dipus d' racsegnes sol droet do pus vî des fis]]